با سلام به تمامی دوست داران علم زیبای ستاره شناسی .
با نزدیک شدن به سال جدید و نوروز باستانی اینجانب جالب دانستم که این وبلاگ هم حال و هوای نوروز بگیره . از این رو می خواهم یک سفره ی هفت سین نجومی ( که البته جنبه ی آموزشی هم دارد ) در این جا قرار دهم :
سین اول : ستارگان
در واقع ستارگان توده ای تشکیل شده از گاز هستند که در هسته ی خود همجوشی انجام داده و از این رو نورانی به نظر می رسند .همانطر که می دانیم ۳ نوع ستاره وجود دارد که تفاوت آنها در دما و در نتیجه در رنگشان است. ستارگان سفید و آبی رنگ بیشترین دما را دارند . سپس ستارگان زرد رنگ ( مانند خورشی خودمان که درون هسته ی خود دمایی حدود ۱۵ میلیون درجه دارد) قرار گرفتند که دمای پایین تری دارند . سپس ستارگان قرمز رنگ که به نسبت ستارگان آبی و زرد بسیار سرد هستند.
سین دوم : سیارت
اجرامی کروی شکل اند که اغلب از جنس گاز یا سنگ هستند . سیارت تقریبا در همان ابتدای تولد ستاره شان در اطراف آن وجود دارند که پس ار تکمیل مراحل تکاملی خود به نسبت جرمی که دارند در فاصله ی مناسبی از ستارشان قرار می گیرند . آنها برای در امان بودن از خطر جذب توسط ستاره ی مادرشان شروع به چرخش با سرعتی مناسب به دور آن می کنند .
سین سوم : سحابی ها

معمولا در فضاهای بین ستاره ای توده های از گاز وجود دارد که به آنها سحابی گفته می شود . در کل سه توع سحابی وجود دارد : سحابی های نشری ـ سحابی ها ی بازتابی - سحابی های تاریک

سین چهارم : سیارک ها

سیارک ها سنگ هایی هستند از جنس آهن و سیلیکات که در مداری در فاصله ی سیارت مریخ و مشتری کمربندی را به نام کمربند سیارکی تشکیل داده اند .

سین پنجم : ستارگان دنباله دار

ستارگان دنباله دار اجرام سماوی هستند که گاه گاهی ظاهر می‌شوند. هر ستاره دنباله دار از یک مسیر نورانی و دنباله طویلی تشکیل شده است. سر آن ممکن است به بزرگی ماه و دم آن نیز در حدود چند صد میلیون کیلومتر ادامه داشته باشد. هر ستاره دنباله دار با وجود اینکه صدها کیلومتر در ثانیه سرعت دارد برای یک چشم غیر مسلح، بی حرکت به نظر می رسد. سرعت آنها را می‌توان از تغییر مکانش نسبت به ستارگان ثابت آسمان تعین کرد.
تا کنون نزدیک به هشتصد ستاره دنباله دار کشف و نامگذاری گردیده است. اکثر ستاره‌های دنباله دار از یک مدار بسته‌ای در حال حرکت هستند. چنین ستارگان دنباله دار اهمیت زیادی داشته و بعد از یک پریود به نزدیکی زمین آمده و مشاهده شده‌اند، که مشهورترین آنها ستاره دنباله دار هالی است. مدارهای ستارگان دنباله دار دیگر سهمی یا هذلولی است و به احتمال زیاد اینها فقط یک بار در مجاورت زمین ظاهر و رویت گردیده ، دور می‌زنند و سپس رفته و دیگر به نزدیکی زمین بر نمی‌گردند

سین ششم : سیاه چاله ها
در چند جمله كوتاه ميتوان گفت، سياهچاله ناحيه اي از فضاست كه مقدار بسيار زيادي جرم در آن تمركز يافته و هيچ شيئي نمي تواند از ميدان جاذبه آن خارج شود.از آنجا كه بهترين تيوري جاذبه در حال حاضر تيوري نسبيت عام انيشتن است،در مورد سياهچاله و جزيياتش بايد طبق اين تيوري تحقيق و نتيجه گيري كنيم. ابتدا از مفهوم جاذبه و شرايط ساده تر آغاز مي كنيم.

فرض كنيد روي سطح يك سياره ايستاده ايد. يك سنگ را به سمت بالا پرتاب مي كنيد. با فرض اينكه آن را خيلي خيلي محكم پرتاب نكرده باشيد براي مدتي به سمت بالا حركت مي كند و نهايتا شتاب جاذبه باعث مي شود به پايين سقوط كند. اما اگر سنگ را به اندازه ي لازم محكم پرتاب كرده باشيد مي توانيد آن را به كل از جاذبه سياره خارج كنيد و سنگ بالا رفتن را تا ابد ادامه خواهد داد. سرعتي كه لازم است تا يك شيي را از حاذبه سياره خارج كند سرعت فرار يا سرعت گريز نام دارد. همانطور كه انتظار مي رود سرعت فرار به جرم سياره بستگي دارد. اگر سياره اي جرم زيادي داشته باشد كشش جاذبه آن زياد خواهد بود و نتيجتا سرعت فرار آن بيشتر خواهد شد. سياره سبكتر سرعت فرار كمتري خواهد داشت. همچنين سرعت فرار به فاصله از مركز سياره نيز بستگي دارد. هر چه به مركز سياره نزديك تر شويم سرعت فرار نيز بيشتر مي شود.

سین هفتم : سوپر نوا ها ( ابرنواختر ها )
مرگ ستارگان پرجرم و درخشان بسیار تماشایی تر از ستارگان معمولی مانند خورشید است . آنها پس از آن که در پایان زندگی خود متورم شده و به ابَرغول پیکری جوشان و خروشان بدل شدند ، در انفجار مهیب ابرنواختری از هم می پاشند . هنگامی که آتش ابرنواختر برمی فروزد نورانیت ستاره به طور اعجاب آوری افزایش می یابد که بسیار بیشتراز افزایش نورانیت در مورد نواختران است . در حالی که وقتی نواختربه حداکثر درخشندگی خود می رسد به یکی از نورانی ترین ستارگان کهکشان تبدیل می شود ، ابرنواختر ممکن است به چنان نورانیتی دست یابد که با مجموع نورانیتهای تمام ستارگان کهکشان برابری کند ، نورانیترین ابرنواختران مشاهده شده در کهکشان های دیگر گاه از خود کهکشان چندین بار پرنورتر بوده اند .

نوروز پیشاپیش مبارک باد