آسمان غرب

نجوم وفیزیک نوین

آشنایی با ماه

ماه تنها قمر طبیعی زمین و پنجمین قمر بزرگ در سامانه خورشیدی است،‌ این کره درخشان بزرگترین قمر طبیعی نسبت به ابعاد یک سیاره در سامانه خورشیدی به شمار می‌رود.


کره ماه 27 درصد از قطر و 60 درصد از جرم این سیاره را دارد،‌در نتیجه جرم ماه 1/81 سیاره زمین است و در میان قمرهای شناخته شده سامانه خورشیدی، ماه پس از قمر IO سیاره مشتری دومین قمر سنگین به شمار می‌رود. دلیل بی‌همتایی ماه نسبت به دیگر اقمار سامانه خورشیدی قوی بودن کشش گرانش ماه و خورشید نسبت به ماه و زمین است. از این رو است که مسیر آن همواره به سوی خورشید انحنا دارد.


ادامه مطلب

[ چهار شنبه 26 تير 1392برچسب:,

] [ 16:55 ] [ زهرا ]

[ ]

کهکشان کلاه مکزیکی از دید تلسکوپ هیل

در این کهکشان مارپیچی چه خبر است؟ کهکشانM104 که به خاطر شباهتش به کلاه به کهکشان کلاه مکزیکی ( Sombrero ) معروف است ، در رگه هایی از غبار و هاله ای روشن از ستارگان و خوشه های کروی قرار دارد. یکی از دلایل ظاهر کلاه مانند برآمدگی مرکزی گسترده و بزرگ غیرعادی از ستاره ها و خطوط تاریک گرد و غبار میباشد که بصورت یک دیسکت و از لبه دیده می شود.

نور بر آمدگی میلیاردها ستاره ی قدیمی باعث پراکندگی مرکزی است که در این تصویر از تلسکوپ ۲۰۰ اینچی هیل قابل مشاهده است. بررسی نزدیک این برآمدگی مرکزی نشان می دهد که بسیاری از نقاط نورانی در واقع خوشه های کروی ستاره ای هستند. حلقه های گرد و غبارهای دیدنی و جذاب کهکشان M104 پناهگاه بسیاری از ستارگان جوان تر و روشن تر است، اخترشناسان هنوز به طور کامل به جزئیات پیچیده تر آن پی نبرده اند. در مرکز درخشده کهکشان کلاه مکزیکی و در طیف الکترومغناطیسی یک سیاه چاله بزرگ خانه دارد. کهکشان کلاه مکزیکی ۵۰ میلیون سال نوری از ما فاصله دارد و می توان آن با یک تلسکوپ کوچک در سمت صورت فلکی برج سنبله مشاهده کرد.

bigbangpage.com

[ چهار شنبه 26 تير 1392برچسب:,

] [ 16:53 ] [ زهرا ]

[ ]

تغییر طول روز زمین هر شش سال یک بار

  تحقیقات صورت گرفته توسط محققان انگلیسی نشان می‌دهد،جهش تناوبی ایجاد شده در هسته زمین هر5.9سال باعث تغییر طول روز می‌شود.


به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، محققان دانشگاه لیورپول تغییرات و نوسانات طول روز را در طول یک دوره یک تا 10 ساله بین سال‌های 1962 و 2012 میلادی مورد بررسی قرار دادند.

نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که تغییرات طول روز در این دوره‌ها ناشی از فرایندهای هسته زمین است.

زمین در طول روز، یک بار بدور خود می‌چرخد، اما طول روز متغیر است و نتیجه کاهش سرعت چرخش زمین بدور خود باعث افزایش طول روز شده است؛ در این شرایط یک سال در 300 میلیون سال قبل 450 روز بطول می‌انجامید و یک روز تنها 21 ساعت بود.

چرخش زمین بدور محورش متأثر از عوامل مختلفی است؛ بطور مثال نیروی باد در مقابل رشته کوه‌ها باعث تغییر میلی‌ثانیه‌ای طول روز در یک بازه یک ساله می‌شود.

پروفسور «ریچارد هولمه» از محققان علوم محیطی دانشگاه لیورپول تأکید می کند: بررسی تغییرات و نوسانات در یک بازه یک تا ده ساله نشان می دهد، نوسان و جهش اپیزودیک طول روز همزمان با تغییرات ناگهانی میدان مغناطیسی در هسته زمین روی می‌دهد.

این یافته جدید، درک محققان از پویایی کوتاه مدت هسته مایع زمین را تغییر داده و نشان می‌دهد، گوشته موجود بر روی هسته خارجی زمین یک رسانای ضعیف الکتریسیته بوده و بینش جدیدی از شیمی و کانی شناسی اعماق زمین ارائه می کند.

نتایج این مطالعه در مجله Nature‌ منتشر شده است.

 

[ چهار شنبه 26 تير 1392برچسب:,

] [ 16:50 ] [ زهرا ]

[ ]

پس از انفجار ابر نواختری چه بر سر هسته ستاره می آید؟

 


وقتی انفجار ابرنواختری لایه های خارجی ستاره را به بیرون پرتاب می کند، چه بر سر هسته ی ستاره می آید؟


بیگ بنگ: هنگامی که ستاره پر جرمی به شکل ابر نواختر منفجر می‌شود، شاید هسته‌اش سالم بماند. پاسخ این سوال بستگی به جرم داخل هسته ستاره مربوط می شود. اگر این جرم کم تر از دو جرم خورشیدی باشد، هسته مرکزی ستاره به یک ستاره « نوترونی » تبدیل می شود. رمبش سریع هسته ی مرکزی ستاره باعث می شود که پروتون ها و الکترون ها به یکدیگر بپیوندند و نوترون بسازند، در نتیجه آنچه باقی می ماند فقط از نوترون تشکیل شده است. چگالی چنین ستاره ی نوترونی ای که قابل مقایسه با یک هسته اتمی خواهد بود، در حدود ۱۵^۱۰ گرم بر سانتیمتر مکعب است. این بدان معناست که وزن ماده ی ستاره نوترونی به حجم یک بسته کبریت تقریبا معادل هزار میلیارد کیلوگرم خواهد بود!

برای اینکه تصور بهتری از یک ستارۀ نوترونی در ذهنتان به وجود بیاید، می‌توانید فرض کنید که تمام جرم خورشید در مکانی به وسعت یک شهر جا داده شده است. یعنی می‌توان گفت یک قاشق از ستارۀ نوترونی یک میلیارد تن جرم دارد. ویژگی های واقعا جالب توجه ستاره های نوترونی، میدان مغناطیسی و نحوه دوران آنهاست. همه ستاره ها ( از جمله خورشید) می چرخند، منتها خیلی آهسته. همچنان که ستاره می رمبد تا به جرمی فشرده تبدیل شود، سرعت دوران افزایش می یابد. یک ستاره نوترونی فشرده می تواند در هر ثانیه چند صد بار بچرخد، این در حالی است که خورشید هر ۲۷ روز یک بار به درو خودش می چرخد. همه ستاره ها میدان مغناطیسی هم دارند. وقتی ستاره ای می رمبد، شدت میدان مغناطیسی اش افزایش می یابد. یک ستاره نوترونی دارای میدان مغناطیسی بسیار شدیدی در سطحش است، بطوری که اندازه این میدان ممکن است یک میلیارد برابر زمین باشد.

این دو ویژگی –آهنگ بالا و میدان مغناطیسی شدید به ستاره های نوترونی این امکان را می دهد بصورت نوع خاصی از اجرام ستاره ای موسوم به « تپ اختر» جلوه گر شوند.
باید عرض کنم که پاسخ مد نظر ما ستاره های نوترونی بود و در نهایت این ستاره های نوترونی هستند که با فشار ناشی از نوترون ها فقط زمانی می توانند جلوه ی گرانشی را بگیرند، که ستاره نوترونی خیلی پر جرم نباشد. جرم بحرانی وجود دارد موسوم به جرم چاندراسکار که سرنوشت ستاره های نوترونی را تعیین می کند. اگر جرم ستاره نوترونی بیشتر از جرم چاندراسکار باشد، آنگاه انقباض ناشی از جاذبه گرانشی ستاره اصلا متوقف نمی شود، چنین جسمی در نهایت به سیاه چاله تبدیل می شود- عجیب ترین سرنوشتی که یک ستاره ممکن است داشته باشد.

http://bigbangpage.com

[ جمعه 21 تير 1392برچسب:,

] [ 20:23 ] [ زهرا ]

[ ]

حمایت ۶۰ میلیارد سیاره در کهکشان راه شیری از «حیات»

 نتایج مطالعات جدید ستاره شناسان حاکی از آن است که ۶۰ میلیارد سیاره در کهکشان راه شیری می توانند از حیات پشتیبانی کنند، این میزان دو برابر آن چیزی است که پیش از این تصور می شد.


این مطالعه جدید نشان می دهد تعداد سیاراتی که احتمالا قابل سکونت هستند و به دور کوتوله های سرخ می گردند، دو برابر تعداد کنونی است. مطالعه جدید ابری دانشمندان دانشگاه «شیکاگو» و «نورث وسترن» حاکی از آن است رفتار ابر به طور چشمگیری منطقه قابل سکونت کوتوله های سرخ را که بسیار کوچک تر و کم نورتر از ستاره هایی مانند خورشید هستند به دو برابر توسعه می دهد.

منطقه قابل سکونت به جایی اشاره دارد که در آن فاصله مداری یک سیاره تا ستاره اش به گونه ای است که می تواند آب را به شکل مایع بر روی سطح خود حفظ کند، اما محاسبات انجام شده برای این امر تاکنون تاثیر ابر بر اقلیم را نادیده گرفته است. «دوریان ابوت» استادیار علوم زمین شناسی در دانشگاه شیکاگو می گوید، ابرها موجب گرما می شوند و بر روی زمین ایجاد خنکی می کنند، ابر نور خورشید را منعکس می کند تا سطح سیاره خنک حفظ شود. ابرها پرتوهای فروسرخ را از سطح زمین جذب کرده و اثر گازهای گلخانه ای را ایجاد می کنند. این امر تا حدودی موجب می شود سیاره آنقدر گرم شود که قابل سکونت باشد.

 

پژوهشگران برای نخستین بار از محاسبات سه بعدی مانند آنچه که در شبیه سازی های جهانی برای پیش بینی اقلیم زمین صورت گرفته، برای مشخص کردن تاثیر ابرهای آبی بر روی لبه داخلی منطقه قابل سکونت استفاده کردند. به گفته نیکلاس کوان، از پژوهشگران این طرح، هیچ راهی وجود ندارد که بتواند ابرها را در یک بعد بررسی کرد اما در مدل سه بعدی می توان مسیری عبور هوا و شیوه رفتار رطوبت در کل اتمسفر سیاره را بررسی کرد.

سیاره ای که به دور یک ستاره کم جرم مانند کوتوله سرخ می گردد برای دست یابی به نوری که ما از خورشیدمان می گیریم، باید یک ماه یا دو ماه به دور خورشید خود بگردد. سیارات در چنین مدارات نزدیکی در نهایت به گونه ای به دور سیاره خود می گردند که همیشه یک سوی آنها به سوی خورشید است.

اگر چنین اتفاقی برای یک سیاره بیفتد هیچ پوشش ابری برایش ایجاد نمی شود از این رو ستاره شناسان بالاترین دما را بر روی قسمت روز سیاره اندازه گیری می کنند اما اگر پوشش ابری وجود داشته باشد ابر مانع از پرتوهای فرانبفش از سطح می شود. ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ جیمز وب خواهند توانست صحت این یافته ها را با اندازه گیری دمای سیاره در نقاط مختلف آن در زمان گشتن در مدار ، تایید کنند.

ماهواره های رصد زمین این تاثیر را ثبت کرده اند. اگر با استفاده از تلسکوپ فروسرخ از فضا به برزیل یا اندونزی نگاه کنید به نظرتان این مناطق خنک می آیند و به این به خاطر وجود ابری است که از درون آن به زمین نگریسته اید. ابر در ارتفاعات بالا قرار دارد و در چنین ارتفاعی هوا بسیار سرد است. اگر تلسکوپ فضایی جیمز وب این اختلاف دما را بر روی یک سیاره خارج از منظومه شمسی تشخیص دهد چنین رویدادی قطعا ناشی از وجود ابر و تاییدی است از وجود آب مایع بر روی سطح سیاره.

خبرگزاری مهر

[ شنبه 15 تير 1392برچسب:,

] [ 21:38 ] [ زهرا ]

[ ]

دورترین فاصله زمین از خورشید

  زمین روز گذشته (جمعه) در دورترین فاصله خود در سال از خورشید قرار داشته، در حالیکه برخی مناطق مانند ایالات غربی آمریکا با دماهای بالاتر از 100 درجه فارنهایت روبرو بودند.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، روز جمعه در ساعت 15:00 به وقت گرینویچ زمین به نقطه‌ای از مدار خود رسید که دورترین فاصله را از خورشید دارد.

در طول اوج خورشیدی، زمین در فاصله 152 میلیون و 97 هزار و 426 کیلومتری از زمین قرار داشته که چهار میلیون و 999 هزار و 264 کیلومتر دورتر از دوران حضیض خورشیدی است که نزدیکترین فاصله زمین با ستاره‌اش محسوب می‌شود.

تفاوت مسافت 3.287 درصد بوده که در گرمای تابشی دریافت شده در زمین حدود هفت درصد تفاوت ایجاد می‌کند.

شاید به نظر برسد که نزدیکترین فواصل زمین و خورشید در ماه‌های تابستانی باشد اما آب و هوای گرم با این امر ارتباطی ندارد. به دلیل 23.5 درجه شیب محور زمین است که خورشید برای طول زمانی متفاوت در فصول مختلف سال در بالای افق قرار می‌گیرد. این شیب است که زاویه خورشید بر زمین را تعیین می‌کند.

ممکن است این فرض منطقی باشد که از آنجایی که زمین در ماه ژوئیه دورترین فاصله را از خورشید داشته و در دسامبر در نزدیکترین جایگاه، چنین تفاوتی ممکن است به زمستان‌های گرمتر و تابستان‌های خنک‌تر در نیمکره شمالی گرایش داشته باشد. در نیمکره جنوبی فصول کاملا بالعکس بوده و در حال حاضر فصل زمستان در آن مناطق در حال آغاز است.

در عین حال حقیقت امر این است که مزیت توده‌های زمینی بزرگ در نیمکره شمالی عملکرد دیگری داشته و در واقع تمایل به زمستان‌های سردتر و تابستان‌های داغ‌تر دارد.

بسته به سال‌های مختلف، زمان اوج می‌تواند از 11 تیر تا 15 تیر و دوران حضیض از 11 دی 15 دی متفاوت باش

[ شنبه 15 تير 1392برچسب:,

] [ 21:36 ] [ زهرا ]

[ ]

سحابی «جمجمه آتشین» کشف شد

 

  یک سحابی باستانی که مانند «جمجمه آتشین» به نظر می‌رسد، در حال گذر از خلال کهکشان راه شیری است.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این سحابی علاقه‌مندان به کتاب کمدی «روح‌سوار» را به یاد جانی بلیز می‌اندازد که جمجمه آتشینش هنگامی که سوار بر موتورسیکلت با شیاطین می‌جنگد به خوانندگان پوزخند می‌زند.

دکتر تراویس ای رکتور از دانشگاه آلاسکا آنکوراژ این تصویر حیرت‌کننده را شکار کرده است.

وی تصویر را در نمایی از میدان وسیع دوربین Mosaic گرفته است که بر روی تلسکوپ چهار متری رصدخانه ملی Kitt Peak نصب است.

سحابی مزبور که در قلب ابر غباری واقع شده، هم‌اکنون به سرعت از خلال کهکشان راه شیری حرکت می‌کند؛ جایی که گاز و غبار بیشتر از حد معمول بین ستارگان وجود دارد.

موی آتشین توسط حرکت سحابی سیاره‌ای خلق می‌شود و گاز هیدروژن از این ستاره به بیرون ساطع می‌شود.

چهره این جمجمه از اتم‌های هیدروژن پرانرژی تشکیل شده و نقطه آبی‌نگ تیره در مرکز گاز آبی‌ خود ستاره است.

به منظور ایجاد تصویری قابل‌توجه، دکتر رکتور گازهای مختلف را رنگ‌آمیزی کرده است.

ابر بین‌ستاره‌یی «سحابی جمجمه آتشین» لقب گرفته و در واقع، بقایای درخشان یک ستاره در حال مرگ است که اندازه آن بزرگ‌تر از خورشید گزارش شده است.

عمر سحابی باستانی Sh2-68، چهل و پنج هزار سال برآورد شده است.

 

[ یک شنبه 9 تير 1392برچسب:جمجمه آتشین,سحابی,

] [ 19:53 ] [ زهرا ]

[ ]